Teresa Klimek

Teresa Klimek (ur. 11 X 1929 Hrubieszów – zm. 29 XII 2013 w Gorzowie). Córka Stanisława Bończa-Tomaszewskiego (ur. 30 XI 1901 Sobolówka – 29 III 1966 Dursley – Anglia), podporucznika ułanów, uczestnika kampanii wrześniowej (Pomorska Brygada Kawalerii), potem w niewoli radzieckiej w Kozielsku, uratował się i potem był w armii gen. Andersa i Marii Skrzetuskiej (ur. 15 VIII 1909 Trawniki k. Lublina – 25 IX 1990 Mogilno). Po rozwodzie rodziców wychowywana przez dziadka – Kazimierza Skrzetuskiego (ojciec mamy) (ur. 27 VIII 1878 Wilkołaz – zm. 15 X 1945 Przeworsk), babcia Maria Skrzetuska z domu Dobrowolska (ur. 15 VIII 1884 – zm. 31 XII 1931). Pradziadek Teresy Klimek to Antoni Skrzetuski – powstaniec styczniowy (1843–1926, syn Józefa i Teresy z Hebdów), w 1922 r. otrzymał krzyż VM wręczony mu osobiście przez Józefa Piłsudskiego. Wojna zastała ją we Wrześni, potem mieszkała w Zwierzyńcu, Przeworsku i Mogilnie. W roku 1944 zdała od razu do gimnazjum (nie chodziła do szkoły podstawowej). Ukończyła LO w Gnieźnie (1949). Następnie studiowała matematykę na UAM w Poznaniu (1949–52). Po studiach otrzymała nakaz pracy w Szkole Marynarki Wojennej w Gdyni. Tam uczyła tylko przez miesiąc. Następnie pracowała w: szkole zawodowej w Gdyni (1952–53), Technikum Gastronomicznym w Gorzowie (1953–55), następnie 2 lata bezrobotna, potem Technikum Chemiczne na ul. Teatralnej (1957–72) i II LO (1972–84), w którym uczyła matematyki.

Działaczka gorzowskiego Klubu Inteligencji Katolickiej (od lat 70.), obecnie Prezes Koła w Gorzowie, działaczka „Solidarności” od roku 1980, przewodnicząca ZKZ i KZ NSZZ „S” w II LO – od 4 XI 1980 – do stanu wojennego. Delegatka z Gorzowa na Krajowy Zjazd Komisji Oświaty i Wychowania NSZZ „S” (VIII 1981). Współredagowała pismo oświaty „Sowa”. Wiceprzewodnicząca Komisji Regionalnej Oświaty i Wychowania (1981). Działaczka Okręgowego Komitetu Więzionych za Przekonania (1981), delegat na I Walny Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” Regionu Gorzów (IV 1981), członek Zarządu Regionalnego NSZZ „Solidarność” w Gorzowie (IV-XII 1981), internowana w Poznaniu i Gołdapi (15 XII 1981 – 27 VI 1982). Działaczka Stowarzyszenia Opieki nad Więźniami „Patronat” w Warszawie (od jesieni 1981), a po zwolnieniu z internowania działaczka Diecezjalnego Komitetu Pomocy (1982–1989) oraz Prymasowskiego Komitetu Pomocy Represjonowanym (1982–1989). Działała także w Komisji Interwencji i Praworządności prowadzonej przez Zofię i Zbigniewa Romaszewskich (1987–1989). W ramach tej działalności raz w miesiącu jeździła do Podkowy Leśnej, gdzie składała sprawozdania z procesów politycznych w regionie i otrzymywała środki na opłaty grzywien. 29 IV 1983 wraz z innymi zatrzymana prewencyjnie przed 1 maja. 28 VI 1986 w trakcie rewizji w jej mieszkaniu SB zakwestionowała 69 tytułów (255 sztuk) wydawnictw drugoobiegowych.

Autorka tekstów do „Feniksa” pod pseudonimem „Symeon” i „Agnik” (jeden raz pod tym pseudonimem: nr 28 (55)/1983, s. 1).

„Figurantka” prowadzonych przez Wydział III SB KW MO/WUSW SOR „Pokolenie”, (3 VII 1982 – 12 V 1988) oraz SOR „Faryzeusze” (16 II 1987 – 1 VIII 1989) (AIPN Sz, sygn. 0097/1, Dziennik rejestracyjny KW MO/WUSW w Gorzowie Wlkp.; tamże, sygn. 299/3 t. 2, Inwentarz akt operacyjnych).

Odznaczona: Zasłużony dla Województwa Gorzowskiego (1998); Złota Odznaka Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ „S” (2005); Medal „Pro Memoria” (2005) (nadawany przez Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych); Krzyż Kawalerski OOP (2009); Zasłużony dla Województwa Lubuskiego (2009); Zasłużony dla Miasta Gorzowa (2010), Srebrny Medal Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej (2010), Zasłużony dla Regionu Gorzowskiego NSZZ „S” (2010). Inicjatorka powstania Towarzystwa Pomocy im. Brata Alberta (1987), Honorowy Obywatel Gorzowa (2013). Obecnie (2012) na emeryturze, mieszka w Gorzowie.

Autorka wspomnień z okresu internowania (Zapiski z internowania, oprac. D. A. Rymar, „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny” 2012 nr 19, s. 423-436).

Mąż Władysław Klimek (1927–2000), z którym ma dwóch synów Tomasza (ur. 1954, architekt, mieszka w Gorzowie), i Kazimierza (ur. 1955, informatyk, mieszka w Calgary w Kanadzie).

(Opracowano na podstawie rozmowy z T. Klimek z 18 IX 2009 oraz cytowanych powyżej akt znajdujących się w IPN).

Dariusz A. Rymar

 

 

I Walny Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” Regionu Gorzów, kwiecień 1981. Po lewej Teresa Klimek, w środku Zbigniew Bełz (ze zbiorów Teresy Klimek)

 

 

Od lewej: Stefania Hejmanowska, Teresa Klimek i Kazimierz Modzelan ze sztandarem Zarządu Regionalnego NSZZ „Solidarność”, 1987 (ze zbiorów Teresy Klimek)

 

 

Pogrzeb Edwarda Borowskiego, sierpień 1987. Od lewej widoczni: Marek Rusakiewicz, Stefania Hejmanowska, Zbigniew Wyszyński, Tadeusz Kołodziejski, Kazimierz Modzelan, Franciszek Konaszewicz, Teresa Klimek (ze zbiorów Teresy Klimek)

 

   
© SPK KAMIENICA